Uzm. Dr. Akif Çelik
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları
6 AYLIK BEBEK BESLENMESİ
Yalnız anne sütü ile beslenen bebeklerde ek besinlere 6.ayda başlanır. Bebeğinizin bu dönemde boyun ve sırt kasları desteksiz oturmaya hazırlanmaktadır. Yüz ve çene kasları da çiğneme işlevini yerine getirebilecek duruma gelmiştir. Ancak başlangıçta dili ile besinleri itebilir. Bu dilini tam toparlayamamasından kaynaklanır. Bu hareketleri nedeni ile bebeğinizin ek gıdaları sevmediğini düşünmeyiniz. Bu hareket 7.aya doğru düzelecektir.
Ek besin vermenin amacı nedir?
- Bebeğin artan enerji ve vitamin gereksinimlerini karşılamak
- Bebeğin çiğneme ve yutma becerilerini geliştirmek
- Bebeğin farklı tatta ve kıvamda besinlere alışmasını sağlamak
- Normal beslenmeye kademeli bir geçiş yapmak
Hangi ek besinlerle başlanmalıdır?
- Öncelikle besinleri evde hazırlayın.
- Mevsim sebze ve meyveleri kullanın.
- Kabuğu soyulan meyveler uygundur. Örneğin: Elma, armut, şeftali, kayısı, muz ilk verilecek ek besinler arasında yer alır. Kavun, karpuz çok su içerdiği ve vitamin yoğunluğu az olduğu için ilk verilecek meyveler arasında yer almaz
- Sebze olarak az lifli ve vitamin içeriği yüksek olanlar kullanılmalıdır. Örneğin havuç, patates, balkabağı, kabak, yer elması, kereviz, bezelye, yeşil yapraklı sebzeler kullanılabilir.
- Proteinli besinlere de bu dönemde başlayabilirsiniz. Öncelikle yağsız sığır eti, derisi alınmış tavuk eti (beyaz olan kısımları sert olabilir bu nedenle buta yakın bölümler daha uygundur.)
- İyice kaynatılmış yumurtanın sarısı verilebilir.
- Anne sütü aldığı için inek sütüne gereksinim yoktur. Yoğurt ya da muhallebi verilebilir
Ek besinleri hazırlarken temizlik kurallarına özel dikkat gösterilmelidir.
Ek besinler nasıl verilmelidir
- İlk kez verilecek olan, öğle öğününde bebeğin keyfi yerinde ve aç iken verilmelidir.
- Başlangıçta az miktarda verilmeli, miktar giderek artırılmalıdır. Örneğin çeyrek yumurta sarısı, bir çorba kaşığı sebze püresi, bir çay bardaği muhallebi ya da yoğurt gibi. Bebekte herhangi bir döküntü ya da ishal, kusma varlığı kontrol edilir.
- Yeni besinler en az 3 günlük tercihen 7 günlük aralarla tanıtılmalıdır.
- Bir yeni besine tanıtılınca onu öğleden sonraya alıp, ikinci bir besin öğle öğününde tanıtılır. Örneğin meyve püresine alıştıktan sonra sebze püresi başlanabilir.
- Bebek 6.ayında iki ana öğün olarak ek besin alabilir. Bunlar 2-3 yemek kaşığı dolusu püre sebze, et ve meyve püresi ya da yoğurt olabilir.
- Ek besinlerin kaşıkta kalacak yoğunlukta olması uygundur. İlk başlarda meyve suyu ya da sebze püresi çorbaya yakın bir kıvamda verilebilir ancak enerji içeriği açısından özellikle sebzenin püre biçiminde olması daha uygundur.
6.ayda bebeğinize verdiğiniz ek besinler anne sütünün tamamlayıcısıdır. Bu ayda anne sütü temel besindir. Bebeğin isteğine göre emzirmeye devam edilmelidir.
6.ayda hangi besinler verilmemelidir?
- Ekmek
- Bisküvi
- Bitkisel çaylar
- Baklagiller
UNUTMAYIN: Çocuğun sizden farklı bir bünyesi, duygu ve düşünceleri vardır. Kesinlikle reddettiği besini vermek için zorlamayın. Aksi takdirde anne-çocuk iletişimi, sevgi bağı zedelenir.
- ayda ek besin tarifleri
Meyve Suyu Ve Meyve Püresi: Elma, şeftali gibi meyvelerin suları, tercihen püreleri 1-2 tatlı kaşığından başlanarak verilir ve yavaş yavaş artırılır.
Hazırlanışı: Meyveler iyice yıkanır, kabukları soyulur, cam rendede rendelenir. Meyve suyu ve pürelerine şeker eklenmemelidir. Meyve püreleri yoğurt ile karıştırılarak bir öğün olarak verilebilir. Meyve sularına şeker eklenmemelidir.
6.ayda bebeğin suya gereksinimi yoktur.
Muhallebi: Muhallebi pastörize süt veya hazır mamalarla yapılabilir.
Hazırlanışı: 1 su bardağı pastörize inek sütü, yaklaşık 3 tatlı kaşığı (silme) pirinç unu, 2 tatlı kaşığı (silme) şeker ile yapılır. Pirinç unu soğuk sütün bir kısmı ile iyice ezilir. Kalan süt eklenir ve karıştırılarak pişirilir. İnmeye yakın şeker eklenir.
Hazır mama (formül süt) ile hazırlanışı: 1 su bardağı su ve yaklaşık 3 tatlı kaşığı (silme) pirinç unu karıştırılarak su muhallebisi yapılır. Ateşten indirilir, hafif soğuduktan sonra 6 ölçek hazır mama toz halinde katılır. Gerekirse tel süzgeçten geçirilir.
Yoğurt: Muhallebi ile dönüşümlü verilebilir.
Hazırlanışı: Süt kaynatılır, elin dayanabileceği sıcaklıkta (400C) kadar soğutulur. Bir litre süte 1-2 çorba kaşığı süt içinde sulandırılmış bir çorba kaşığı yoğurt maya olarak eklenir ve yavaşça karıştırılır. Hareket ettirmeksizin sıcak bir yerde 4 saat bekletilir.
Sebze Püresi: Genellikle öğle öğününde, 1-2 tatlı kaşığından başlanıe, artırılarak verilir.
Hazırlanışı: Sebzenin (örneğin bir havuç) kabuğu soyulur, küçük parçalar halinde (küp şeklinde) doğranır. Küçük bir tencere (tercihen çelik) içine az miktar su konur.Tencerenin ağzı iyice kapatılır, yumuşayıncaya kadar pişirilir. Piştikten sonra püre haline getirilir, bebeğe yedirilir. 3-7 gün içinde içinde püreye yağ ve et eklenir. Yağ olarak zeytinyağı tercih edilir.
Yumurta: Yumurta iyi ce yıkanır ve 12 dakika kaynatılır. Katı pişmiş yumurta sarısı 1 çay kaşığı olarak beslenme programına eklenir, giderek miktarı arttırılır. Bir haftanın sonunda bebek tam bir yumurta sarısını yiyebilir. Yumurta sarısı sebze ya da meyve püresi içine katılabilir.
6.5 Aylık Bebek İçin Örnek Menü
07:00 Anne sütü
10:00 Elma püresi ( 3 yemek kaşığı)
13:00 Anne sütü
16:00 Etli havuç ve patates püresi (3 yemek kaşığı)
19:00 Anne sütü
Gece Anne sütü
