ÇOCUKLARDA KULLANILAN PSİKİYATRİ İLAÇLARI YAN ETKİ YAPARMI?
Çoğu aile psikiyatrik ilaç kullanımına karşı endişelidir. Çocuğumun kullandığı ilaç bağımlılık
yapar mı?
Kalıcı yan etkileri olur mu?
Çocuğumun gelişimini etkiler mi? Gibi soruları çok fazla almaktayım.
Psikiyatride kullanılan ilaçların büyük kısmı bağımlılık yapmamasına rağmen ailelerin en çok
sorduğu soru budur. Birkaç istisna dışında çocuklarda kullanılan ilaçlar bağımlılık
yapmamaktadır. Bağımlılık yapması mümkün olan istisna ilaçlar da doktor kontrolünde
kullanıldığında bağımlılık yapmamaktadır. Her ilacın yan etkisi olabilir ancak çocuklar için
kullandığımız çoğu ilacın yan etkisi ağır değildir ve geçicidir.
Ailelerin sorduğu bir diğer soru da ilaçsız olmaz mı sorusudur. Evet bazı sorunların tedavisi
ilaçsız olmamaktadır. Örn. dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB), duygudurum
bozukluğu, ağır bir depresyon, ağır davranış sorunları, yoğun kaygılar ilaçsız tedavi
edilememektedir. Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu hafif düzeyde ise bazı davranış
önerileri ve psikoeğitim yeterli olabilir. DEHB şiddetli ise, yani çocuğun sosyal ilişkilerini,
aile içi ilişkileri, okula uyumunu, ders çalışmasını çok fazla bozuyorsa ilaç vermek
gerekmektedir. İlaçlar kısa sürede sonuç vermekte ve çocuğun sosyal ilişkilerinde ciddi
düzelmeler, uyumunda, ders başarısında çok önemli iyileşmeler olmaktadır. İlaçların önemli
bir yan etkisi az önce söylediğim gibi görülmemektedir.
Sonuç olarak çocuklarda ilaç kullanırken ailenin çocukla baş etme imkanları, öğretmenlerin
ve idarecilerin tutumları, ilacın fayda ve zarar hesabını yapmak gerekmektedir. Doğrudan
kesinlikle ilaca karşıyım, ilaç vermem, ilaçlar bağımlılık yapıyor gibi ön yargılar doğru
değildir ve çocukların tedavisini geciktirebilen etkenlerdir. Tedavisi geciken çocuklar
maalesef daha büyük sorunlarla tekrar karşımıza gelmektedir.
Uzm. Dr. Emin ÇAĞLAR
Çocuk Psikiyatri Kliniği/Ataşehir
Randevu: 0530 237 9760
