Kesin nedeni bilinmemektedir. Pek çok etken, bir bebek doğmadan önce beynin gelişme şeklinde değişikliklere yol açıyor olabilir. Hamilelik sırasındaki veya doğumdaki sorunlar etkili olabilir. Genetik yatkınlık da otizme yol açabilir. Otizmli pek çok çocuk aynı zamanda zihinsel engellidir.
Aşılar otizme neden olmaz.
Otizm Spektrum Bozukluğu Nasıl Tedavi Edilir?
Tanı ve tedavide ne kadar erken davranılırsa o kadar iyidir. Çocuğun ihtiyaçlarına bağlı olarak tedavi, davranış terapisi, konuşma terapisi, mesleki terapi, ilaç tedavisi ve eğitim-öğrenim’e dair yardımları içerebilir.
Tedavide genel hedefler şunlardır:
-daha iyi iletişim kurma becerisi
-oyun oynayabilmek ve sosyal becerilerin kazanılması
-kötü davranışları azaltmak
-yaşına uygun öğrenme düzeyini sağlamak
-çocuğun güvende olmasını sağlamak
-bedensel ve zihinsel sağlığı korumak
Çocuğunuzun özel eğitim alabileceği kurumlarla iletişime geçebilirsiniz. Özel eğitim haricinde kaynaştırma öğrencisi olarak eğitim almasını sağlamak için de bulunduğunuz bölgedeki okullarla iletişime geçebilirsiniz.
Otizmde bazen ilaçlar saldırganlık, hiperaktivite, dikkatsizlik, kaygı, depresyon ve uyku sorunları gibi rahatsızlıkları tedavi etmek için kullanılır.
Unutmayın ki otizmli çocuklarımızın bakımı aileler, öğretmenler, pedagoglar, çocuk doktorları ve sosyal hizmet çalışanlarıyla beraber çok daha iyi bir şekilde yapılabilir. Etkili bir iletişim ve ekip çalışmasıyla otizmli çocuğunuzun kendi potansiyeline ulaşmasına yardımcı olabilirsiniz.
Uzm. Dr. Akif ÇELİK
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı
Epilepsi Nedir?
Epilepsili çocuklar tekrarlayan nöbetler geçirirler. Nöbet, beyinde birinin davranışını, hareketini veya duygularını değiştirebilen olağandışı ve kontrolsüz elektriksel aktiviteden kaynaklanır.
Farklı epilepsi türleri ve bunlar için farklı tedaviler vardır. Bazı çocuklar bu durumdan iyileşebilir
Beynin her iki tarafını tutan nöbetler genelleşmiş nöbetken tek tarafını tutan nöbetler kısmi nöbettir.
Epilepsi nedenleri:
-genetik hastalıklar
-beyinde hasar veya kitle
-beynin gelişmesiyle ilgili sorunlar
-beyin kanaması
-enfeksiyonlar (menenjit , tüberküloz vs…)
-Down sendromu, otizm ve bazı metabolik bozukluklar
-ailesel
Epilepsi vakalarının yarısından fazlasında net bir neden yoktur. Ancak daha fazla genetik mutasyon keşfedildikçe bu durum değişmektedir.
Epilepsi Nasıl Teşhis Edilir?
Bir çocuk nöbet geçirmişse, doktor genellikle aileyi bir çocuk nöroloğuna yönlendirir. Nörolog sorular soracak, çocuğu muayene edecek ve epilepsiyi kontrol etmek için testler isteyecektir.
Şu testler epilepsi tanısı ve tipinin belirlenmesi için yapılabilir.
-Kan ve idrar testleri
-Beyin dalgalarını/beyindeki elektriksel aktiviteyi görmek için EEG
-VEEG(video kaydı ile EEG)
-Radyolojik yöntemler: Bilgisayarlı Tomografi, MR ve PET/MR taramaları
Epilepsi Tedavisi
Epilepsi tedavisinde genellikle ilaç tedavisi önceliklidir. Bazı epilepsi türlerinde çocuklar için özel diyetler önerilebilir (ketojenik diyet gibi).
Kontrol edilmesi zor nöbetler için doktorlar sinir uyarımı veya epilepsi ameliyatı önerebilir.
Ebeveynler Ne Yapabilir?
Epilepsili çocukların çoğu normal bir yaşam sürebilir. Çocuğunuzun epilepsi ile daha iyi yaşamasına yardımcı olmak için, nöroloğun şu konulardaki tavsiyelerine uyduğunuzdan emin olun.
Önemli noktalar:
-İlaçları düzenli ve önerilen dozda almak
-tetikleyicilerden kaçınmak (aşırı stres, uykusuzluk, bazı ilaç türleri gibi)
-Verilen diyete uymak
-yüzerken veya banyo yaparken önlem almak
-araç kullanabilme açısından değerlendirilmek
-çocuğunuzun tıbbi kimlik bileziği (epilepsi hastası olduğunu belirten bir bileklik) takması gerekip gerekmediği
-öğrenme veya davranış problemleri olursa yardım almaları
-Diğer yetişkinlerin ve bakıcıların (aile üyeleri, bebek bakıcıları, öğretmenler vb.) çocuğunuzu bir nöbet sırasında güvende tutmak için ne yapacaklarını bildiklerinden emin olun.
Çocuğunuzda epilepsi varsa, onlara yalnız olmadıkları konusunda güvence verin ve kaygılarını giderin. Doktorunuz ve bakım ekibi soruları yanıtlayabilir ve destek sunabilir. Ayrıca ilgili bir destek grubu önerebilirler.
Uzm. Dr. Akif ÇELİK
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı
